نقش سیاسی نظامی قومیتهای نوار مرزی ایران و عراق در طول جنگ تحمیلی

پایان نامه
  • دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده ادبیات و علوم انسانی
  • نویسنده سید مجتبی عسکری
  • استاد راهنما علی بیژنی
  • سال انتشار 1393
چکیده

چکیده پایان نامه: تحولات تاریخی و سیاسی جغرافیای سیاسی ایران، همواره با توجه به کارکرد چند وجهی اقوام، در سیر معادلات قدرت تحلیل و ارزیابی می شود؛ به طوری که تصویر موزاییکی اقوام در این جغرافیای سیاسی طی تاریخ، چرخه ای از فرصت ـ تهدید را در مقابل منافع ملّی ایران نمایش می دهد. در این تحقیق، با استفاده از روش توصیفی ـ تحلیلی به بررسی نقش قومیت های کُرد و عرب خوزستان در جنگ تحمیلی پرداخته شد. در واقع؛ جنگ طولانی اخیر که با شعار حمایت از اعراب خوزستان یا به گمان دولت عراق، «عربستان» آغاز و تداوم یافت، مناسب ترین فرصت را برای آشکارسازی تمایلات واگرایانه یا همگرایانه در اختیار قومیت های بخش غربی ایران گذاشت. با مطالعه ی این نقش آفرینی، مشخص شد که پیوندهای ژئوپلیتیکی، مذهبی، تاریخی و روابط اجتماعی ـ اقتصادی، قومیت های ایرانی را دارای هویتی گردانیده بود که در خوزستان، با مقاومت و مخالفت آن ها در برابر دولت بعثی و عرب عراقی، که با تبلیغات و وعده های فراوان سعی در تحریک و واگرایی آنان داشت، روبرو شدند و نشان دادند که پیوند عوامل اعتقادی و باورهای آنان با سرزمین و کشور ایران، محکم تر از آن است که بتوان با پیش کشیدن مسائل قومی، آن ها را از هم جدا کرد. همچنین اکراد ایران نیز با شکل دادن به جنبش هایی مانند پیشمرگان کرد و مخالفت با روند جدایی طلبی گروهک هایی مانند کومله... و نیز شرکت در عملیات های موفق ایران همگرایی خود را به کشور ایران بروز دادند. می توان گفت که جنگ تحمیلی، زمینه ی بروز و نقش آفرینی این اعتقادات و باورهای نهفته را در میان اقوام غرب ایران زنده کرد. از این رو، مقاومت مردم در استان های کرد نشین و به ویژه خوزستان در برابر تهاجم عراق، نقش موثری در سرنوشت جنگ ایفا کرد و در نهایت، باعث شکست طرح تجزیه طلبانه ی عراق و شکست آن کشور گردید شد. واژگان کلیدی: قومیت، اعراب، اکراد، هویت ملی، ایران، جنگ.

منابع مشابه

تحول سیاست شوروی در طول جنگ تحمیلی عراق علیه ایران

جنگ ایران و عراق، آزمونی دشوار برای دستگاه دیپلماسی اتحاد جماهیر شوروی بود. این کشور از یک سو سرمست از سقوط حکومت پهلوی در ایران و تضعیف موقعیت آمریکا و غرب در منطقه خاورمیانه و خلیج فارس بود و از سوی دیگر، حکومت انقلابی ایران به همان میزان آمریکا و غرب، شوروی را نیز دشمن قلمداد می‏کرد. در چنین وضعیتی وقوع جنگ بین ایران و عراق، این کشور را در برابر تصمیم دشواری قرار داد. به راستی، رفتار دولتمرد...

متن کامل

بررسی نقش ساختار سیاسی عراق در وقوع جنگ تحمیلی

بررسی علل و عوامل وقوع منازعات یکی از مهم‏ترین موضوعات در مطالعه جنگ‏هاست، چرا که با این بررسی، چرایی وقوع جنگ آشکار می‏شود، موضوعی که می‏تواند زمینه‏ای برای جلوگیری از جنگ‏های آینده باشد. علل و عوامل مؤثر در بروز جنگ میان دولت‏ها را می‏توان در حوزه‏های گوناگون اختلافات و تعارضات سیاسی، قدرت‏طلبی و فزون‏خواهی، رقابتهای اقتصادی و درگیری‏های مرزی و غیره جست و جو کرد. وقوع جنگ بین ایران وعراق، نا...

متن کامل

سیاست خارجی ترکیه در جنگ تحمیلی عراق علیه ایران

عراق و ترکیه از جهت اینکه هر دو از امپراتوری عثمانی بودند و هم اینکه هر دو دارای اقلیت کٌرد هستند برای یکدیگر دارای اهمیتند. اما با بروز تحولات سیاسی جدید و ظهور انقلاب در ایران در سال 1979، زمینه ورود این دو کشور به مرحله جدیدی از روابط دو جانبه فراهم شد و در دوران جنگ 8 ساله این روابط ادامه یافت. می­توان گفت روابط ترکیه و عراق از زمان آغاز استقلال بر حسب ضرورت­های راهبردی و نیازهای متقابل شکل ...

متن کامل

نقش رودخانه‌های مرزی در روابط ایران و عراق از دوره پهلوی تا آغاز جنگ تحمیلی (مطالعه موردی: گنگیر و کنجان چم در استان ایلام)

مقاله حاضر به بررسی سیر تاریخی اختلافات مرزی ایران و عراق از دوره قاجاریه تا آغاز جنگ تحمیلی پرداخته است. در دوره‌ قاجاریه، والیان پشتکوه براستان ایلام امروزی حاکمیت داشتند و بااقتدار تمام به دفاع از مرزهای این منطقه در برابر عثمانی‌ها پرداختند و به آنان اجازه استفاده بیش‌ازحد آب رودخانه‌های گنگیر و کنجان چم را نمی‌دادند. باروی کار آمدن حکومت پهلوی در ایران و تشکیل دولت عراق پس از جنگ جهانی اول...

متن کامل

حقوق جنگ دریایی و عملکرد جمهوری اسلامی ایران در طول جنگ عراق و ایران

د ر 22 سپتامبر 1980 (31 شهریور ماه 1359) ‘ عراق اقدام به تهاجم نظامی گسترده ای علیه سرزمین جمهوری اسلامی ایران کرد. درهمان روز‘ ایران با اعمال محدودیتهایی در خصوص آزادی کشتیرانی درخلیج فارس ‘ ازخود واکنش نشان داد. در ژوئن 1982 (خرداد ماه 1361) ‘ بعد از اینکه ایران نیروهای عراقی را به نحو موفقیت آمیزی از سرزمینش عقب راند‘ به نوبه خود‘ عملیات نظامی را در سرزمین دشمن پیگیری کرد. عراق به این منظور...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


نوع سند: پایان نامه

دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده ادبیات و علوم انسانی

کلمات کلیدی

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023